Steeds meer mensen zitten thuis met psychische klachten. De laatste jaren groeit de aandacht voor mentaal welzijn. Zangeres Olivia Rodrigo vergoedt therapie voor haar band- en crewleden, maakte haar gitarist bekend. Wat is er mogelijk met ‘slechts’ een kantoorbaan?
De mentale last van steeds maar inpakken en vertrekken terwijl je ondertussen een concerttour aan het verzorgen bent, is ongetwijfeld anders dan iedere dag naar hetzelfde kantoor of dezelfde werkplek reizen. Toch kan het allebei psychisch zwaar zijn. Iedereen ervaart werkdruk op een andere manier en voor iedereen kan iets anders de druppel zijn waardoor het allemaal niet meer gaat.
Naast Rodrigo kwam ook zanger Lewis Capaldi in het nieuws door meer dan 700.000 uur gratis therapie beschikbaar te stellen voor mensen die dat nodig hebben. En die behoefte is groot. Zo neemt de wachttijd bij de ggz alleen maar toe en werd vorig jaar een kwart van het verzuim veroorzaakt door stressgerelateerde klachten. Toch is er volgens gz-psycholoog Ruth de Heer wel meer aandacht voor mentale gezondheid op de werkvloer.
“Alleen is dat vaak pas achteraf. Ik hoor zo vaak dat er wordt gezegd: ‘we zagen het al aankomen’, nadat iemand uitvalt en langdurig thuis is komen te zitten”, zegt De Heer. Dat moet anders. Maar hoe creëer je een sociaal veilige werkvloer, voor zowel werkgever als werknemers? Waar er voordat het misgaat aandacht is voor iemands welzijn en op tijd ingegrepen kan worden.
Een medewerker is geen individu op zich, stelt De Heer. “Iedereen beweegt binnen een bepaalde omgeving en wordt beïnvloed door de cultuur die heerst. Door collega’s en de stijl van leidinggeven van de manager.” Het is belangrijk dat ieder bedrijf een aanspreekpunt heeft waar je binnen 36 uur terechtkunt, zegt zij. Is dat een vanzelfsprekendheid, dan kan dat binnen een organisatie de bespreekbaarheid van bepaalde problemen vergroten en het taboe verkleinen.
Vaker naar kantoor gaan kan helpen
Ook Esther Roelofs, loopbaanspecialist en stress- en burn-outcoach, ziet daar het belang van in. Zij weet dat niet iedereen het altijd even prettig vindt met hun baas bepaalde problemen te bespreken.
Juist daarom kan het fijn zijn als er van buiten coaches worden aangetrokken die je bij wijze van spreken op de werkvloer even aan hun mouw kunt trekken, zegt Roelofs. “Dat helpt bij het normaliseren van dit soort gesprekken. Maar soms kan het ook gewoon fijn zijn even te sparren. Wie weet heb je aan een of twee keer even praten al genoeg. En als er wel meer aan de hand is, kan dat een goed startpunt zijn voor een begeleidingstraject.”
Fijn als daar iemand voor is, nog fijner is het als je dat met collega’s onderling kunt doen. Uiteindelijk is het het prettigst als de werkcultuur eruit bestaat dat je niet alleen met elkaar overlegt over de beste tactiek voor die ene klant, maar dat je elkaar ook weet te vinden als het niet zo lekker gaat.
Al kan ook dat lastig zijn, omdat er niet meer elke dag op kantoor wordt gewerkt. Toch is het aan te raden vaker die reis van en naar werk te maken, als je je verbonden wil (blijven) voelen met collega’s. “Het begint met elkaar zien en echt oog hebben voor elkaar. Dan heb je het ook sneller door als er iets mis is”, zegt Roelofs. Dat werkt volgens haar twee kanten op: niet alleen moet jouw leidinggevende er alles aan doen een sociaal veilige omgeving te creëren, jij moet ook bereid zijn de verbinding te zoeken.
Iedereen heeft weleens een slechte dag
Het gevoel van erbij horen en deel uitmaken van een team komt het vaakst naar voren als belangrijke punten in loopbaanonderzoeken, ziet Roelofs. Maar dan nog gaat het er uiteindelijk om dat iemand zijn mond opendoet of aan de bel trekt. Of dat nou de werknemer is die tegen een burn-out aan zit, of de werkgever of collega die dat ziet gebeuren. Een menselijke, open en nieuwsgierige houding is daarbij belangrijk, zegt De Heer.
Valt het je op dat een collega zich anders gedraagt, probeer dan geen aannames te doen, tipt de gz-psycholoog. Bijvoorbeeld als iemand meestal heel aanwezig is en nu ineens heel stil. Vraag door: waarom slaapt diegene niet goed, wat betekent dat? Bij een ander kunnen slaapproblemen zich bijvoorbeeld anders uiten dan bij jou.
Het is en blijft een balans. Want iedereen heeft tenslotte weleens een slechte dag. Dat moet gewoon kunnen, zonder dat de bedrijfsarts erbij wordt gehaald.
“Juist daarom werkt het af en toe bij elkaar inchecken zo goed”, denkt De Heer. “Dat kan ervoor zorgen dat mensen zich gezien en gehoord voelen en het makkelijker maken dingen aan te kaarten, voordat ze te groot worden.”
Ze raadt aan om de zoveel weken een moment met elkaar te nemen om te kijken hoe het gaat. “Als je samen de voortekenen van te veel stress signaleert, leer je daar allebei van. En met die technieken en handvatten kun je dat mogelijk in de toekomst voorkomen.”
Lees het hele artikel hier: Dit is wat je kunt verwachten aan mentale begeleiding op de werkvloer | Slimmer leven | NU.nl
