Als bedrijfsarts of HR-professional werk je dagelijks aan het bevorderen van de inzetbaarheid en het welzijn van werknemers. Daarbij word je regelmatig geconfronteerd met psychische klachten zoals stress, angst of somberheid. En vaak is tijd schaars – zowel in de spreekkamer als op de werkvloer.
In zulke situaties kan Single Session Therapy (SST) een waardevolle aanvulling zijn. Deze korte, doelgerichte vorm van begeleiding is verrassend effectief en kan zowel binnen het medische domein van de bedrijfsarts als in het HR-beleid rondom verzuimbegeleiding of preventie goed worden ingezet.
Wat is Single Session Therapy?
Single Session Therapy is een vorm van psychologische ondersteuning waarbij één sessie wordt benut om tot een zo waardevol mogelijk gesprek te komen. Het doel is niet om alles in één keer op te lossen, maar om in één contactmoment al inzichten, richting of verlichting te bieden.
SST werd ontwikkeld door onder andere psychotherapeuten Michael Hoyt en Windy Dryden, en wordt wereldwijd toegepast in de geestelijke gezondheidszorg, coaching en nu ook steeds vaker in bedrijfsgezondheidsdiensten.
Wat zegt de wetenschap?
Misschien vraag je je af: werkt dat eigenlijk wel, Single Session Therapy? Het korte antwoord: ja – en er is groeiend wetenschappelijk bewijs dat dit geen vrijblijvende gespreksmethode is, maar een serieuze interventie met aantoonbaar effect.
In een onderzoek van Kim et al. (2023)[1] werden zes gerandomiseerde studies geanalyseerd die SST inzetten bij volwassenen met psychische klachten, zoals depressie en angst. Opvallend: In vijf van de zes studies bleek dat deelnemers na één sessie al significante verbetering rapporteerden, vooral bij depressieve symptomen. En dat zonder langdurige trajecten of wachtlijsten.
Een andere onderzoek van Bertuzzi et al. (2021)[2] toonde aan dat SST minstens zo effectief kan zijn als meerdere sessies bij angstklachten, zowel bij jongeren als volwassenen. Bovendien bleek het beter te werken dan geen behandeling – wat relevant is in een tijd waarin veel werknemers met psychische klachten niet of laat hulp zoeken.
Nu is het belangrijk om kritisch te blijven: Sommige studies hadden kleine groepen of methodologische beperkingen. Toch is de rode draad duidelijk: één goed gesprek kan echt het verschil maken. Zeker in een context waarin tijd schaars is en werknemers snel steun nodig hebben.
Waarom is SST interessant voor bedrijfsartsen en HR-professionals?
Single Session Therapy sluit goed aan bij de realiteit van werkgerelateerde zorg en begeleiding. Of je nu als bedrijfsarts gesprekken voert met werknemers, of als HR-professional betrokken bent bij duurzame inzetbaarheid, deze aanpak biedt voordelen:
Voor bedrijfsartsen:
- Tijdsefficiënt werken met beperkte contactmomenten.
- Versterken van zelfregie bij werknemers.
- Oplossingsgerichte consultvoering die richting geeft.
- Verhogen van het gevoel van competentie bij de medewerker.
Voor HR-professionals:
- Aanvulling op interventiebeleid bij (dreigend) verzuim.
- Snelle ondersteuning zonder langdurige wachttijden.
- Bewustwording en activatie van de werknemer.
- Versterken van samenwerking met de bedrijfsarts op basis van gedeelde principes.
Hoe kun je SST-principes in de praktijk toepassen?
Je kunt SST-elementen gebruiken om een gesprek doelgerichter, activerender en krachtiger te maken.
- Zorg voor een duidelijke start
Begin het gesprek met het kaderen van de sessie. Zie hier een aantal voorbeeldvragen:
- “We hebben vandaag één gesprek, en mijn doel is om jou zo goed mogelijk te helpen om weer verder te kunnen. Wat zou jij aan het einde van dit gesprek bereikt willen hebben?”
- ‘’Er speelt veel, wat is denk je op dit moment het belangrijkst? Waar kunnen we ons het best op richten vandaag?’’
Laat de medewerker zo veel mogelijk zelf het doel vinden en verwoorden. Wees daarnaast realistisch over wat je wel en niet kunt bereiken in een sessie. Je kunt tussendoor checken bij de medewerker of het doel is veranderd gedurende het gesprek, want dat kan natuurlijk.
- Focus op het gewenste resultaat
Een goede focus vinden is de basis van de sessie. Een goed onderwerp van de sessie voldoet aan de volgende voorwaarden: Het is specifiek (beschrijvend, niet verklarend) en het is geformuleerd vanuit de visie van de medewerker.
Voorbeeldvragen:
- “Wat zou er dan veranderd zijn als je straks de deur uitloopt?”
- “Stel dat dit de geweldigste sessie/gesprek ooit zou zijn, met de geweldigste uitkomst die je je maar kunt voorstellen, wat zouden we dan bereiken vandaag?’’
Deze vragen helpen om het gesprek te richten op doelen en veranderingen, in plaats van enkel probleemverkenning.
- Verken uitzonderingen en krachten
Ga op zoek naar momenten waarop het beter ging, zelfs al was het maar even.
- “Wanneer is dit probleem even wat minder op de voorgrond? Wat doe jij anders op die momenten?”
- ‘’Wat kun je me vertellen over je kwaliteiten? Het is goed om te weten wat je allemaal in huis hebt om problemen aan te pakken. Hoe hebben deze kwaliteiten je in het verleden geholpen bij moeilijke omstandigheden?’’
- ‘’Wat zorgt ervoor dat je niet opgeeft? Wat geeft je hoop dat dingen kunnen veranderen?’’
Deze vragen helpen om de werknemer om eigen hulpbronnen te herkennen.
- Gebruik schaalvragen
Schaalvragen helpen om vooruitgang meetbaar te maken en kleine, haalbare doelen te stellen. Zo stimuleer je verandering. Een voorbeeld van een schaalvraag is:
- “Op een schaal van 0 tot 10, waarbij 10 betekent dat je je optimaal voelt op het werk, waar sta je nu?”
- “Wat maakt dat je niet op een 0 zit? Wat doe jij al waardoor het beter gaat?”
- Sluit af met een concrete stap
Rond het gesprek af met een kleine actie of inzicht:
- “Wat is één ding dat je de komende week anders zou kunnen doen op basis van dit gesprek?”
Tot slot
Single Session Therapy is geen wondermiddel dat alles in één gesprek oplost – en dat hoeft ook niet. Maar het biedt wél een krachtige manier van werken waarin elke sessie of gesprek telt. Voor zowel bedrijfsartsen als HR-professionals biedt SST een laagdrempelige, effectieve manier om bij te dragen aan herstel, zelfregie en duurzame inzetbaarheid.
Door SST-principes toe te passen in je gesprekken en beleid, vergroot je de impact van elk contactmoment. En soms is dat precies wat nodig is: één goed gesprek dat net het juiste zetje geeft.
[1] Kim, J., Ryu, N., & Chibanda, D. (2023). Effectiveness of single-session therapy for adult common mental disorders: a systematic review. BMC Psychology, 11(373). https://doi.org/10.1186/s40359-023-01410-0 BioMed Central+1PMC+1
[2] Bertuzzi, V., Fratini, G., Tarquinio, C., Cannistrà, F., Granese, V., Giusti, E. M., Castelnuovo, G., & Pietrabissa, G. (2021). Single-session therapy by appointment for the treatment of anxiety disorders in youth and adults: a systematic review of the literature. Frontiers in Psychology, 12, 721382. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2021.721382
